
تصور کنید زمینی دارید که تصمیم گرفته اید آن را به ساختمانی مسکونی،تجاری یا اداری تبدیل کنید.و هیچ تخصصی هم در این زمینه ندارید!
برای انجام این کار با خود می اندیشید که از کجا شروع کنم؟با چه کسی مشورت کنم؟چه مبلغی باید هزینه کنم؟ چه طرح و زیبایی را در مورد پلان و نما انتخاب کنم؟ساختمان مورد نیاز چه استحکام بنایی را لازم دارد؟استفاده از چه مواد و مصالحی مقرون به صرفه است؟ بعد از چه مدت زمانی عملیات ساختمانی پایان می یابد و قابل بهره برداری می شود؟و...و...و...
خب در اینجا شما "کارفرما" خطاب می شوید. که برای رسیدن به پاسخ سوالهایتان بایستی به افراد متخصص و با تجربه مراجعه نمایید.و آنچه به دنبال رسیدن به ان هستید "پروژه" نامیده می شود.
----------------------------------------------------
همانگونه که در بالا به ان اشاره شد،کارفرما شخصیتی است حقیقی(اشخاص عادی و ...).و نیز می تواند شخصیتی حقوقی(سازمانهای دولتی،شرکت های دولتی،شرکت های خصوصی،...) که به دنبال اجرای عملیات مورد نیاز خود یا همان پروژه است.
کارفرما برای رسیدن به سوالات خود در خصوص چگونگی اجرای پروژه به مهندسینی دارای صلاحیت مراجعه می کند که "مهندسین مشاور" نام دارند.مهندسین مشاور نیز پس از طراحی پروژه طبق میل کارفرما در قالب "پیمان"، اسناد و مدارکی را که "مدارک پیمان" نام دارد برای پیدا کردن سازنده یا همان "پیمانکار" و عقد "قرارداد" با او آماده می کند.
کارفرما امضا کننده یک طرف قرار داد است. و پیمانکار هم طرف دیگریست که قرارداد را امضا می کند.مهندسین مشاور نیز که جزو نمایندگان و جانشین قانونی کارفرماست،قرارداد را امضا می کند

-1دقت:
دقت را شايد بشود به عنوان اصليترين پارامتر براي يك مترور دانست. زيرا كيفيت كار مترور تا حد زيادي به دقت او بستگي دارد. يك مترور دقيق دادهها را به بهترين وجه ممكن مورد تحليل و بررسي قرار ميدهد و خروجيهاي با دقت و خروجي بالا را ارايه مينمايد.در دست داشتن اطلاعات دقيق و بينقص در يك پروژه باعث ميشود كه انجام پروژه با سرعت و كيفيت بالا انجام پذيرد. به علاوه مشخصات و اطلاعات دقيق در يك پروژه بهطور مستقيم به مدير پروژه كمك ميكند تا يك برنامه زمانبندي دقيق را طراحي و تنظيم كند تا دو عامل زمان و هزينه در پايينترين حد ممكن قرار گيرند.
دقت را ميتوان در 3 بخش تقسيم و مورد بحث قرار داد
-1-1برآورد اوليه: اضافه يا كم شدن يك رقم صفر برآوردها باعث ميشود كه رقم مالي نهايي برآورده برابر كوچكتر يا بزرگتر شود. برآورد اوليه با دقت پايين باعث ميشود كه پروژه با ركود روبهرو شود. بدين منظور كه اطلاعات اشتباه باعث ميشود كه هنگام تأمين اعتبار، پروژه دچار مشكل شده و اعتبار به موقع تأمين نشود و درنهايت باعث ضعف مالي شركت پيمانكار ميشود و سردرگمي او را به دنبال خواهد داشت و يا بالعكس اعتبار اضافي در يك پروژه باعث ميشود كه بودجه اضافي پروژه از محل ديگر پروژهها كاسته شود و سرمايههاي ملي كشور به هدر رود.
-1-2دقت در مرحله مناقصه: برآورد غلط باعث ميشود كه پيمانكار هنگام شركت در مناقصه با ارايه مبلغ پيشنهادي غلط وارد مناقصه شود. درصورتيكه با رقم پيشنهادي پايين برنده ميشود. در هنگام اجراي پروژه با مشكلات مالي روبهرو ميشود و يا اينكه رقم پيشنهادي پيمانكار بالا باشد، اصلاً در مناقصه برنده نخواهد شد. دقت در تعيين قيمت سبب ميشود كه آناليزهاي انجام شده جهت مناقصه و قيمت واقعي پروژه به دست آيد.
-1-3دقت در مرحله اجرا: بالا بودن دقت در برآورد باعث ميشود كه پيمانكار به هنگام تأمين مصالح مناسب نموده و نيروي كار كارآمد را به خدمت بگيرد. اين عمل باعث ميشود كه پيمانكار از هدر رفتن مصالح جلوگيري و با استفاده از نيروي كار مناسب باعث كاهش زمان اجراي پروژه و در نتيجه پايين آمدن هزينهها شود
----------------------------------------------------
-2سرعت:
-2-1 سرعت در تمامي مراحل زندگي مؤثر است. به خصوص در عملكرد يك مترور سرعت، نقش بسيار مهمي را ايفا ميكند.
-2-2 بالا بودن سرعت كار يك مترور، منجر به انجام سريعتر مراحل انجام كار از زمان برآورد تا تنظيم صورت وضعيت قطعي ميشود. البته بايد در نظر داشت كه سرعت بالا باعث افزايش ضريب خطا در محاسبات و خروجيهاي مترور نشود، مترور بايد بتواند با تركيب دو عامل دقت و سرعت، به بالا بردن كيفيت و كارآيي پروژه كمك كند.
-2-3 هنگام تهيه برآورد يك پروژه، سرعت بالاي مترور باعث ميشود كه مراحل ابتدايي انجام پروژه سرعت بگيرد. بدين معني كه انجام مناقصه با بالاترين كيفيت و سرعت صورت گرفته و پروژههاي عمراني بيشتري به مرحله اجرا برسند. همچنين سرعت بالاي انجام كار در مرحله برآورد باعث ميشود كه اشكالات نقشه نمايان شود.
-2-4 سرعت بالاي يك مترور در انجام يك پروژه عمراني بدين معناست كه صورتوضعيتها به موقع تنظيم شده و پول مورد نياز پروژه به موقع به پروژه تزريق شده و كار در مدت زمان كوتاهتري به پايان رسد. در نتيجه هرچه سريعتر به بهرهبرداري برسد و سرمايههاي به كار رفته در پروژه از حالت خوابيدگي خارج شود.
-2-5 همچنين سريع بودن بدين معني است كه مترور بتواند به جاي مديريت يك پروژه متعدد بپردازد. همچنين سرعت بالا و انعطافپذيري شخص مترور به وي كمك ميكند. علاوه بر انجام تنها يك فعاليت خاص، به فعاليتهاي جانبي نيز بپردازد.
----------------------------------------------------
ادامه مطلب

تحقيقات درمورد پيشبيني هزينههاي پروژه درآينده، امري ضروري براي بقاي آن پروژه در هر شغل است. مترورها سعي دارند با برآورد صحيح از هزينههاي يك پيمان كاري يا اتخاذ تصميمي صحيح جهت برآورد، سودمن بودن يك قرارداد را فراهم نمايند. آنها همچنين تعيين ميكنند كدام انتخاب ميتواند سودآور باشد.
با توجه به نوع كار صنعتي، مترورهاي تمامي فاكتورها را كه ميتواند به نحوي تأثيرگذار باشد، مقايسه و تحليل مينمايند. اين فاكتورها ميتواند شامل موارد نيروي كار، موقعيت و مكانيزم ماشيني خاص مانند سختافزار و يا نرمافزار باشد. اين حرفه متناسب با نوع و اندازه پروژه تغييرات وسيعي ميتواند داشته باشد. آيتمها و روشهاي برآورد هزينه به وسيله صنعت ميتواند دچار تغييرات گسترده شود. مثلاً يك پروژه ساختماني پروسه برآورد فاز با تصميم درمورد ارايه يك پيشنهاد شروع ميشود.
بعد از مرور و بازبيني نقشهها و مشخصات اوليه، مترور، محل سايت پروژه مورد نظر را مشاهده ميكند. مترور نياز به جمع كردن اطلاعاتي در مورد دسترسي به محل و امكاناتي از قبيل آب، برق و ساير خدمات نظير توپوگرافي، سطح و زهكشي دارد. اطلاعات در طي بازديد از محل، تكميل ميشود و مجموعه آنها در گزارشي كه در پايان برآورد پروژه تهيه ميگردد، نياز شركت را برآورد ميكند. اين مرحله شرح مقادير يا متره ناميده ميشود...
كه در جدول استانداردي كه شامل ديمانسيون، تعداد واحد و ساير اطلاعات است، تنظيم ميگردد. اگر مترور براي يك شركت بزرگ كار ميكنند بايد تمامي پارامترها را كه شركت نياز به تهيه آن دارد، برآورد كند. درمورد پيمانكاران فرعي اين برآورد، قسمتي از پروسه تصميمگيريشان است.
ادامه مطلب

1 ـ برآورد Estimate
پیشبینی مقادیر کمیتهای طرح مورد نظر ، که معمولاً برای هزینههای یک طرح ، منابع آن و زمان اجرای طرح کاربرد دارد .
----------------------------------------------------
2 ـ برآورد مقادیر Quantity survey – Bill of quantity estimation
عبارت است از محاسبه ریز مقادیر کمیتهای اقلام مختلف یک طرح .
----------------------------------------------------
3 ـ برآورد مقدماتی Preliminary estimation
برآوردی که متکی بر اندازهگیری اجمالی و قیمتهای خیلی کلی واحد کار باشد ، مثل برآورد بنای یک پروژه بدون مطالعه عمیق آن که بر اساس نوع بنا و زیربنا و کاربردهای آن بر طبق آمار و ارقام و تجربه پروژههای قبلی ، محاسبه و پیشبینی میگردد .
----------------------------------------------------
4 ـ برآورد اولیه Preliminary estimation
برآوردی است که پس از پایان مهندسی فرآیند از مهندسی پایه با درجه خطای مثبت ، منفی 15 تا 25 درصد قابل انجام است .
----------------------------------------------------
5 ـ برآورد تقریبی Approximate estimation
برآوردی است که چون بر اساس اطلاعات مقدماتی میباشد دقیق نیست .
----------------------------------------------------
6 ـ برآورد تعیین کننده Definitive estimation
برآوردی است که پس از پایان مهندسی پایه با درجه خطای مثبت ، منفی 10 تا 15 درصد قابل انجام است . وجه تسمیه تعیین کننده نیز برای اتخاذ تصمیم در توقف یا ادامه کار است .
----------------------------------------------------
7 ـ برآورد تفضیلی Detailed estimation
برآوردی است که پس از پایان مرحله مهندسی تفصیلی یا طراحی تفصیلی با استفاده از نقشههای اجرایی تهیه میشود و با خطای تا 10 درصد میتواند مورد قبول واقع شود .
----------------------------------------------------
8 ـ برآورد هزینه Cost estimating
یک فرآیند محاسباتی است که با توجه به بررسیها ، و اندازهگیریها و یا مترهکردن ( بر مبنای نقشهها و مشخصات ) مقادیر و کمیتهای مختلف طرح به دست آمده و سپس با اعمال قیمت واحد مربوط به آنها ، هزینه اجرای طرح محاسبه میشود .
----------------------------------------------------
9 ـ برآورد هزینه اجرای کار Execution cost estimate
مبلغی است که به عنوان هزینه اجرای موضوع پیمان ، به وسیله کارفرما محاسبه و اعلام شده است .
----------------------------------------------------
10 ـ برآورد هزینه اجرای عملیات Estimating of the work execution
برآوردی است که مطابق روش تعیین شده در شرح خدمات قسمت یا مرحله مربوط و بر اساس قیمتهای روز در تاریخ تسلیم گزارش قسمت یا مرحله مربوط تهیه و به تصویب دستگاه اجرایی رسیده باشد .
----------------------------------------------------
----------------------------------------------------
ادامه مطلب

با عنایت به این مساله که مصالح و یا عملیاتِ دسته بندیِ مورد نیاز برای انجام و اجرای پروژه با چه واحدی و برای چه نیازی محاسبه میشود ، انواع متره مطرح و دسته بندی میشود که عبارتند از :
1. متره بسته .
2. متره باز (تجزیه بها یا آنالیز بها ).
1. متره بسته:
در این روش ،مقادیر و اوزان مصالح یا عملیاتِ دسته بندیِ مورد نیاز برای اجرای پروژه را با توجه به واحد های مورد نیاز ، از روی نقشه ها و اسناد پیمان محاسبه و برآورد نموده ، و در جدول های مخصوص وارد مینمایند . سپس مقادیر به دست آمده را در قیمت های واحد پایه (معمولاً از فهرست بهای واحد پایه رشته مربوط استخراج میشود ) ضرب نموده تا قیمت هر آیتم به دست آید . از روی جمع جبری قیمت آیتم ها ، فیمت خالص پروژه حاصل میشود . اگر به این قیمت ، ضرایب مربوطه (ضریب بالا سری ، ضریب تجهیز کارگاه ، ضریب پلوس یا مینوس ، ضریب منطقه ای ، ضریب ارتفاع ، ضریب طبقات ، ضریب سختی کار ) ضرب شود ، قیمت کل پروژه به دست می آید .
در اینجا باید مشخص شود که هر عملیات را با چه واحدی باید محاسبه نمود ، وقتی واحد مشخص شد ، محاسبه مقادیر کار به توان ریاضی ، مهندسی و تجربه شخصی مترور بستگی دارد که بتواند به بهترین شکل محاسبات مربوطه را انجام دهد .
در قیمتهای واحد پایه فهارس بها ، هزینه تهیه کل مصالح ، ماشین آلات نیروی انسانی ، بارگیری و حمل مصالح و لوازم ماشین آلات مورد نیاز به هر فاصله (به استثناء موارد مشخص شده در فهرست بهاء) تا پای کار و بار اندازی ، اتلاف مصالح ، تهیه آب ، سوخت ، تعمیر و استهلاک ماشین آلات برای اجرای صحیح و کامل کارها طبق نقشه و مشخصات آمده است ، بنابراین برای محاسبه مقادیر مصالح مصرفی در پروژه به روش متره بسته ، باید واحدهای مربوطه مشخص شود که بعضی از آنها به قرار زیر است:
1. کارهایی که به متر مکعب محاسبه میشود . مانند عملیات خاکبرداری ، خاکریزی ها ، بتن ریزی ، سنگ چینی ، شفته ریزی ، آجر کاری به ضخامت 35 سانتی و بیشتر .
2. کارهایی که به متر مربع محاسبه میشوند ، مانند اندود های مختلف داخلی و خارجی ، کاشی کاری ، عایق کاری ، تیرچه بلوک ، طاق ضربی ، شیشه ، آسفالت نما سازی و ...
3. کارهایی که با متر طول اندازه گیری و محاسبه میشوند ، مانند قرنیز ها ، جدول گذاری ، انواع لوله کشی ها ، نهرکشی ، واتر استاپ ، درزهای بتن ، خط کشی و فلاشینگ ها .
4. کارهایی که با وزن محاسبه میشوند ، مانند کلیه عملیات فلزی، آرماتور بندی ، سیمان و آبرولندنی .
5. کارهایی که با عدد محاسبه می شوند ، مانند کلیه ادوات برقی ، لوازم بهداشتی و ...
6. کارهایی که با ترکیب دو واحد محاسبه میگردد مانند مترمکعب/کیلومتر برای حمل خاک و نخاله و تن/کیلومتر برای حمل مصالح ( سیمان و شن و مصالح سنگی و آجر و آهنآلات ) و ...
2. متره باز (تجزیه بها یا آنالیز بها ):
برآورد هزینه اجرا و مدت زمان لازم برای اجرای یک پروژه ، بدون استفاده از تجزیهبها امکان پذیر نیست و هر چه تجزیهبهای مورد استفاده از نظر مصالح و نیروی انسانی و ماشینآلات مورد نیاز به واقعیت نزدیکتر باشد ، به همان میزان برآورد اولیه به هزینه اجرایی پروژه نزدیکتر خواهد بود . در این روش ، کلیه کارها و مقادیر محاسبه شده از روی جداول متره محاسبه و برای هر کار تجزیه بهای مربوطه انجام میگیرد . برای انجام تجزیه هریک از اقلام کار به بخشهای نیروی انسانی ، ماشینآلات ، مصالح ، حمل و غیره نیازه به تجربه افراد کارگاهی و آنالیزهای معتبر از منابع و مراجع معتبر میباشد .

"متره" به معنی سنجش و اندازه گیریست.به کار گیری این سنجش ، در طول زندگی ، برای همه ما لازم است و ضروری.در واقع اینکه یک فرد در زندگی کامیاب باشد یا نه ، به این بستگی دارد که چگونه سنجش و اجرای آن را در طول حیاتش به کار گیرد.و "برآورد" یعنی تعیین هزینه های مورد نیاز آن چیزی که بدنبالش هستید. به طور مثال وقتی شما می خواهید لباسی بدوزید ، یا غذایی تهیه کنید یا شغلی راه اندازی کنید ، ابتدا به مواد اولیه مورد نیاز و هزینه های در برگیرنده آن می اندیشید.و بعد اقدام می کنید.یعنی برای دوخت لباس، مقدار پارچه مورد نیازتان را محاسبه می کنید یا اینکه خیاط به شما می گوید چقدر(متره) ، سپس به بازار می روید و بر اساس قیمت های موجود در بازار به محاسبه ی هزینه ی آن می پردازید(برآورد) . و در مرحله بعد ان را به خیاطی می سپارید که از عهده هزینه ی آن بر آیید.همچنین تهیه غذا و ایجاد شغل و...و...و...
----------------------------------------------------
متره :
متره یعنی محاسبه و اندازه گیریِ دقیقِ مقدار مصالح مورد نیاز و یا فعالیت های مربوط به اجرای یک پروژه ، برحسب واحدهای مربوطه .این نوع محاسبات ، در جدول های خاص انجام می شود که جدول های ریز متره نامیده میشوند .افرادی که این محاسبات را انجام میدهند ، مترور نامیده میشوند.
برآورد :
قیمت گذاری مقادیرِ بدست آمده در قسمت متره بر اساسِ قیمت های واحدِ هر نوع مصالح یا فعالیت های پیش بینی شده برای انجام پروژه ، برآورد ریالی یا برآورد قیمت پروژه نامیده میشود.
----------------------------------------------------
متره و برآورد (به انگلیسی: Quantity surveying and estimating) در مهندسی عمران به فرایندِ محاسبه و اندازه گیری مقدار مصالح مورد نیاز و یا فعالیت های مربوط به اجرای یک پروژه ، برحسب واحدهای مربوطه ، و قیمت گذاری آنها بر اساسِ قیمت های واحدِ مورد استفاده را متره و برآورد گویند. این اندازه گیریها و آنالیزها معمولاً در جدول هایی خاص انجام می گیرند . به این ترتیب که ابتدا در جداول ریز متره به محاسبه ی احجام پرداخته می شود.سپس در جدولی دیگر به نام خلاصه متره جمع کل احجام مشابه در غالب یک ردیف درج می شود.بعد از آن در جدولِ مالی ، هر فعالیت به همراه قیمت واحد آن فعالیت محاسبه می شود. و در نهایت از جمع آنها مبلغِ ریالی پروژه برآورد می شود .
----------------------------------------------------
متره و برآورد یکی از زیرمجموعه های مدیریت پروژه است. به افراد شاغل در این حرفه مترور گفته میشود. یک مترور باید درک خوبی از روشهای ساخت و ساز و هزینه این روشها داشته باشد. متره جهت محاسبه مقادیر و برآورد جهت پیش بینی قیمت اجرای پروژه های عمرانی کاربرد دارد.
----------------------------------------------------
وظایف یک مترور شامل موارد زیر است:
مقدار و کیفیت مصالح مورد نیاز
برآورد نیروی انسانی مورد نیاز برای اجرای پروژه
نرخ دادن در مناقصه ها
زمانبندی ساخت و ساز
----------------------------------------------------
در متره و برآورد ، دو هدف دنبال می شود :
الف) تعیین مقادیر مصالح مصرفی ، نیروی انسانی با توجه به نوع تخصص و تعداد آنها و نیروی ماشین آلات با توجه به نوع و تعداد و مدت آنها در طول پروژه
ب) تعیین قیمت ریالی یا ارزی پروژه، قبل از اجرای پروژه برای تعیین و پیش بینی بودجه اجرای پروژه جهت اجرا ، مطرح میشود .
----------------------------------------------------
مهمترین اسناد و مدارک مورد نیاز برای متره و برآوردِ دقیقِ یک پروژه :
1. نقشه های اجرایی ،(در پروژه های رسته ساختمان: شامل نقشه های سازه ای ، معماری ، تاسیسات مکانیکی ، تاسیسات الکتریکی و دتایل های لازم ) .
2. جدول های ریز متره ، خلاصه متره ، مالی ، خلاصه مالی و خلاصه مالی کل.
3. قیمتهای مصالح ،نیروی انسانی ، نیروی ماشینی ، (فهرست بهاء منضم به پیمان ) .
4. شرایط خصوصی پیمان .
5. مشخصات فنی و سایر اسناد منضم به پیمان.